Aφιέρωμα: Oι αλλαγές προπονητών και οι πρεμιέρες τους

Xρειαζόμαστε αναμνήσεις για να θυμόμαστε ποιοι είμαστε..

Την Δευτέρα ο Παναθηναϊκός έλυσε την συνεργασία του με τον Γιάννη Αναστασίου και ο πάγκος της ομάδας είναι έτοιμος να υποδεχτεί τον 53ο προπονητή της ομάδας από την γέννηση της Α'Εθνικής το 1959.

Όταν μια ομάδα μπαίνει στην διαδικασία να πάρει την δύσκολη απόφαση και να αλλάξει προπονητή μέσα στην σεζόν, τα ρίσκα και τα ερωτηματικά είναι πολλά για το αν θα βοηθήσει η αλλαγή προσώπου στην άκρη του πάγκου τους παίκτες. Είναι ένα στοίχημα που λειτουργεί σαν "ηλεκτροσόκ" στην ομάδα.

Άλλες φορές πετυχαίνει και τα αποτελέσματα βελτιώνονται και άλλες είναι απλά ένα "ηλεκτροσόκ" λίγων εβδομάδων. Ο Παναθηναϊκός έχει μπει
37 φορές σε αυτήν την διαδικασία και υπάρχει ένα στατιστικό στοιχείο που εκπλήσσει.

Σχεδόν κάθε ντεμπούτο νέου προπονητή υπήρξε νικηφόρο. Μόλις 1 φορά το αποτέλεσμα μας βρήκε ηττημένους κι αυτό ήταν για Ευρωπαϊκό παιχνίδι, όταν ο Ζεσουάλδο Φερέϊρα υποδέχτηκε την υπερηχητική Μπαρτσελόνα του Μέσι στο ΟΑΚΑ τον Νοέμβρη του 2010 και έχασε με 0-3. Ενώ 7 αλλαγές συνδιάστηκαν με ισοπαλία και οι υπόλοιπες 28 με νίκη.

Τον Σεπτέμβρη του 1974 υπάρχει μια ιδιάζουσα περίπτωση του -πιο επιτυχημένου και μακροβιότερου προπονητή- Φέρεντς Πούσκας, που έπειτα από 5 σεζόν δεν κατάφερε να παίξει ούτε ένα επίσημο ματς και αποτέλεσε παρελθόν από την ομάδα, με τον Στέφαν Μπόμπεκ να παίρνει τα κλειδιά των αποδυτηρίων. Και τότε η ομάδα είχε θετική αντίδραση στα αποτελέσματα.

Βέβαια η ουσία δεν βρίσκεται στος πρώτους αγώνες και δεν κρίνεται έτσι αν πέτυχε ή όχι η αλλαγή. Εμπειρικά, ο κάνονας λέει πως στον Παναθηναϊκό οι νέοι προπονητές που έρχονται μέσα στην σεζόν δεν βοηθάνε την ομάδα, αφού την επομένη αποτελούν παρελθόν. Συγκεκριμένα μόλις 8 από αυτούς κατάφεραν να είναι παρόντες στην προετοιμασία της ερχόμενης περιόδου, με μόνο έναν από αυτούς να αποτελεί την εξαίρεση. Ο Ρότσα όταν στις 16 Μαρτίου του 1993 διαδέχτηκε τον πολύ Ίβιτσα Όσιμ και από άπειρος έγινε μάγος, προσθέτοντας το στοιχείο της ψυχολογίας που δεν μπορούσε να δώσει ο προκάτοχος του.

Ακόμη μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι αυτή του Σέρχιο Μαρκαριάν που έκατσε στον πάγκο της ομάδας ενώ οι αγωνιστικές υποχρεώσεις έτρεχαν, δύο σερί σεζόν! Με τον Ουρουγουανό να δίνει στην ομάδα ό,τι και ο Ρότσα. Ψυχολογία. Τέτοια που οδήγησαν τον Παναθηναϊκό ένα βήμα πριν την διεκδίκηση ενός Ευρωπαϊκού τροπαίου.

Συνεπώς, όπως γίνεται αντιληπτό, οι πετυχημένες χρονιές στο ποδοσφαιρικό τμήμα δεν είναι απόρροια των εναλλαγών στον πάγκο μεσούσης της περιόδου, αλλά έρχονται όταν ο ίδιος προπονητής τρέχει όλη την χρονιά την ομάδα που έφτιαξε το καλοκαίρι. Απόδειξη αυτού ότι μόλις 4 από τις 22 "προβληματικές" σεζόν προσέφεραν στον Σύλλογο κάποια κούπα.

Ο μαθητής Λ.Πετρόπουλος και ο δάσκαλος Σ.Μπόμπεκ. Μεγάλες φυσιογνωμίες, πολλοί τίτλοι..

Ο πρώτος προπονητής στην ιστορία του Παναθηναϊκού, που δεν μπόρεσε να βγάλει την σεζόν ήταν ο Ούγγρος Μπέλα Γκούτμαν, ο οποίος μόλις ξεκίνησε το πρωτάθλημα το 1967 ζήτησε άδεια να ταξιδέψει στην πατρίδα του, με την παραμονή του να γίνεται μόνιμη μιας και η διοίκηση της ομάδας προήγαγε τον Λάκη Πετρόπουλο σε πρώτο προπονητή και το νικηφόρο ντέρμπι επί του Ολυμπιακού στην Λεωφόρο με 1-0 ήταν και η απαρχή της πλούσιας προπονητικής του καριέρας. Όμως εκείνη η αλλαγή δεν ήταν και η μόνη αφού η ξενομανία της εποχής έφαγε τον Πετρόπουλο ,που έκατσε μόλις λίγες εβδομάδες, και έφερε στην θέση του τον Ουρουγουανό Χουάν Εντουάρντο Χόχμπεργκ που ξεκίνησε με πεντάρα επί του Βύζαντα Μεγάρων.

Όλα τα ωραία κάποτε τελειώνουν..

Η επόμενη αλλαγή έμελλε να αργήσει μιας και ήταν η χρυσή εποχή του Φέρεντς Πούσκας που αναφέραμε και παραπάνω και είχε άδοξο τέλος τον Σεπτέμβρη του 1974, με την διοίκηση να φέρνει πίσω το "αήττητο" Στέφαν Μπόμπεκ, ο οποίος ουσιαστικά έτρεξε την ομάδα από την αρχή της σεζόν. Όμως η κακή πορεία της ομάδας και ο κανόνας πως "κανένας δεν είναι πάνω από τον Σύλλογο" έφεραν στην πόρτα της εξόδου και αυτόν, με τον παλαίμαχο πλέον Βαγγέλη Πανάκη να κοουτσάρει τα τελευταία παιχνίδια σε πρωτάθλημα και κύπελλο, με το ντεμπούτο να συνδιάζεται με τεσσάρα στον Πανιώνιο μέσα στην Λεωφόρο.

Το Γούεμπλεϊ είχε περάσει και η πιο σοβαρή διοικητική κρίση της ομάδας ήταν γεγονός. Τα πάντα ρευστά, λεφτά δεν υπήρχαν, η "χρυσή ομάδα" ήταν παρελθόν και η προσπάθεια ανάδειξης της νέας γενιάς αποτελούσε μονόδρομο. Οι κούπες δεν ερχόντουσαν πλέον και οι προπονητές ξεκίνησαν να αλλάζουν όλο και πιο συχνά.

Χιλιάδες κόσμου στο αεροδρόμιο για μεταγραφή...προπονητή!

Νοέμβριος του 1976 και ο Βραζιλιάνος τεχνικός Αϊμόρε Μορέϊρα κάνει μπάχαλο την ομάδα στην Νέα Σμύρνη παρά την νίκη (είχε διαμάχη με τον Τζόρτζεβιτς για την αλλαγή του στο δεύτερο ημίχρονο), η διοίκηση τον διώχνει και ο Αντώνης Μηγιάκης οδηγεί στις 14 Νοεμβρίου την ομάδα σε μια άνετη εντός έδρας νίκη επί της Καστοριάς. Στις 4 Δεκεμβρίου το Ελληνικό ζει πρωτόγνωρες στιγμές με κόσμο να πάει να αποθεώσει...προπονητή. Και αυτός δεν είναι άλλος από τον Πολωνό Κάζιμιρ Γκόρσκι, ο οποίος λίγες μέρες μετά δίνει τα διαπιστευτήρια του στο Καραϊσκάκη, όπου η ομάδα παίρνει ισοπαλία από τον Ολυμπιακό και λίγους μήνες μετά οδηγεί την ομάδα σε νταμπλ.

Η διοικητική αστάθεια, η αποχώρηση των ηγετών των προηγούμενων χρόνων και οι εσωτερικές ίντριγκες μέσα στην ομάδα "καίνε" τον Γκόρσκι ο οποίος στις 9 Νοεμβρίου ακούει από τα χείλη του Βασίλη Κωνσταντίνου πως είναι ανεπιθύμητος στους παίκτες και ο Παναθηναϊκός οδηγείται 3 μέρες μετά στον νικηφόρο αγώνα της Λεωφόρου με την Λάρισα, με υπηρεσιακό προπονητή τον Τάκη Παπουλίδη. Η πολυπόθητη επιστροφή του Λάκη Πετρόπουλου γίνεται πραγματικότητα ένα μήνα μετά και ο πρώτος του αγώνας είναι στο εντός έδρας ντέρμπι με την μετέπειτα πρωταθλήτρια Άεκ (του Δομάζου πλέον) που έρχεται ισόπαλος 2-2.

Το ποδοσφαιρικό τμήμα έγινε ΠΑΕ και η εποχή Βαρδινογιάννη είχε ξεκινήσει στον Σύλλογο. Η ομάδα προσπαθούσε να μπει σε μια τάξη σε όλα τα επίπεδα, αλλά μόνο εύκολο δεν ήταν κάτι τέτοιο. Τα αποτελέσματα στο πρωτάθλημα δεν είναι καλά και ο Πετρόπουλος αποχωρεί, με τον Γαβρίλο Γαζή να φέρνει 0-0 με τον Πάοκ στην Λεωφόρο για την 7η αγωνιστική. Μετά από 5 αγωνιστικές πιάνει δουλειά ο Μπρούνο Πεζάολα νικώντας την Παναχαϊκή με 3-1 και μετά από 6 μήνες θα γυρίσει κι αυτός πίσω στην πατρίδα του, χωρίς να προσφέρει κάτι ουσιαστικό.

O επιτυχημένος Στέφαν Κόβατς δεν είχε την πορεία που αναμενόταν στον Σύλλογο..

Ούτε την ερχόμενη σεζόν θα καταφέρει να στεριώσει κάποιος στον πάγκο της ομάδας με τον Ρόνι Άλεν να πληρώνει το μάρμαρο για το 4-0 από την Τορίνο και να απολύεται στο...αεροπλάνο της επιστροφής δια στόματος Γιώργου Βαρδινογιάννη. Εκεί ανέλαβε ο πρώην ποδοσφαιριστής μας Ανδρέας Παπαεμμανουήλ με το ξεκίνημα του να μην είναι νικηφόρο αφού ήρθε ισόπαλος 2-2 με τον Εθνικό στην έδρα μας. Ο Χέλμουτ Σενέκοβιτς ήταν εκείνος ο οποίος θα έπαιρνε την σκυτάλη τον Οκτόβρη του 1980 κερδίζοντας για αρχή την Καβάλα 2-1 αλλά μη μπορώντας να φέρει κάποια διάκριση μετέπειτα στον Σύλλογο.

Μετά το διάλειμμα ενός έτους με το Κύπελλο που έφερε ο Λ.Πετρόπουλος ύστερα από 4 στείρα χρόνια, ο δρόμος του θα ξαναχωρίσει με την ομάδα και θα τον διαδεχθεί το καλοκαίρι ο Στέφαν Κόβατς που όμως δεν κατάφερε να βγάλει την χρονιά και τον Μάρτιο του 1983 κούνησε μαντήλι, με τον Ανδρέα Παπαεμμανουήλ να αποδεικνύει ξανά την πίστη του στον Σύλλογο. Νίκη με 3-1 επί του Απόλλων και σειρά στον πάγκο παίρνει ο Κώστας Τσάκος ο οποίος θα κάνει κι αυτός θετική...πρεμιέρα με εκτός έδρας νίκη στην Ρόδο με 1-2.

Δημιούργησε, μεγαλούργησε και έκλεισε μόνος του τον επιτυχημένο διετή κύκλο..

Ο Παναθηναϊκός μεγάλωνε στην Ευρώπη με τον Γκμοχ στο τιμόνι του και η ομάδα πλέον στον δρόμο των επιτυχιών είχε βρει και την ηρεμία της. Έτσι η επόμενη απρόσμενη αλλαγή προπονητή ήρθε 3 σεζόν μετά, τον Νοέμβριο του 1986 όταν ο Δανιήλ διαδέχθηκε τον Τόμισλαβ Ίβιτς και συστηνόταν για πρώτη φορά (από τις 3 συνολικά) στο πράσινο κοινό. Πρώτο του κοουτσάρισμα στις 19 του μήνα με εκτός έδρας νίκη 0-1 στις Σέρρες.

Ο πρώτος Έλληνας τεχνικός που πίστεψε ο Γιώργος Βαρδινογιάννης..

Σεζόν 87/88 και ο Βασίλης Δανιήλ σοκάρει με το "είμαι 100 χρόνια μπροστά" ύστερα από την ντροπιαστική ήττα με 2-5 από τον Όφη στο ΟΑΚΑ και η αρχή του τέλους του μόλις είχε ξεκινήσει. Είκοσι μέρες μετά αποτελεί παρελθόν και ο Γιάννης Καλογεράς κάθεται μέχρι να...έρθει ο νέος προπονητής. Νικάει με 4-0 την Βέροια και 10 μέρες μετά ο Γκούντερ Μπένγκτσον αναλαμβάνει δράση με εκτός έδρας νίκη στα Γιάννενα (1-2).

Ο Σουηδός στέριωσε στο ΟΑΚΑ μέχρι και τον Νοέμβρη του 89 όπου τον αντικατέστησε ο Κρίστο Μπόνεφ, ο οποίος έκανε ντεμπούτο στον πράσινο πάγκο  στο νικηφόρο 0-2 με τον Όφη στην Κρήτη.

Η ομάδα του Όσιμ χρειαζόταν τον Ρότσα της για να φτάσει ένα βήμα πριν την κορυφή της Ευρώπης..

Ο Βασίλης Δανιήλ κάθεται για δύο σεζόν φτιάχνοντας μια ομάδα νικήτρια, ο Ίβιτσα Όσιμ την ανεβάζει επίπεδο που όμως έπρεπε να έρθει ο Χουάν Ραμόν Ρότσα τον Μάρτιο του 1993, για να το δούμε. Πρεμιέρα-πρόκριση στον τελικό με 3-0 επί του Ηρακλή στο ΟΑΚΑ και ο Παναθηναϊκός απογειώνεται...

Στο γήπεδο έγραψε χρυσή ιστορία, στον πάγκο μαύρη..

...μέχρι που έρχεται η πτώση με άσχημο τρόπο. Λίγους μήνες μετά το έπος του Άμστερνταμ, δεν πάει τίποτα καλά στην ομάδα, ο Ρότσα φεύγει και ξεκινάει ένα γαϊτανάκι προπονητών. Μάϊκ Γαλάκος στις 20 Οκτώβρη νικάει τον Εδεσσαϊκό με 4-1 και το τιμόνι της ομάδας πάει σε έναν άλλον σούπερ σταρ της δεκαετίας του 80. Στον Βέλιμιρ Ζάετς που φέρνει 0-0 στο Χαριλάου μια εβδομάδα μετά και παρά το καλό του ξεκίνημα, ένας δεύτερος -εφιαλτικός- γύρος πρωταθλήματος ξεκινάει και πέφτει πάνω στο ...κεφάλι του Κουτσουπιά που μας πετάει εκτός Ευρώπης μετά από 14 χρόνια! Ο Ζάετς φεύγει κακήν κακώς και ο Καρούλιας βρίσκεται στον πάγκο για το photo finish στο Καυτατζόγλειο με τον Ηρακλή νικώντας τον 0-2.

Ο Β.Δανιήλ έχει επιστρέψει ξανά, έχει βάλει την νέα ομάδα των ακαδημιών μας σε έναν δρόμο αλλά ο Φρατζέσκος τον οδηγεί στο κύκνειο άσμα του στον Παναθηναϊκό. Ο Ρότσα είναι ξανά παρών και στις 7 Μαρτίου του 1999 κάθεται στον πάγκο για το 4-4 στην Νεάπολη με τον Ιωνικό και θέλοντας ή μη μόνο και μόνο η φιγούρα του βγάζει μια αισιοδοξία, αλλά δεν...μιας και στο τέλος της σεζόν κουνάει κι αυτός μαντήλι.

Δύο χρόνια μετά ο Άγγελος Αναστασιάδης κάνει την υπέρβαση και προκρίνεται στην δεύτερη φάση του Champions League αφήνοντας έξω την Γιουβέντους και το Αμβούργο, αλλά στα θεωρητικά εύκολα ματς του δεύτερου ομίλου με την Στουρμ Γκρατς η ομάδα παρουσιάζεται λίγη, ο Όσιμ μας αποκλείει και ο Άγγελος παίρνει τον δρόμο προς την Θεσσαλονίκη. Αντικαθιστάται από τον συνεργάτη του, Στράτο Αποστολάκη για να βγάλει την χρονιά, νικάει με 0-3 στον Πύργο τον Πανηλειακό αλλά μετά μας προσφέρει την μέγιστη ντροπή του 1-4 από τον Ολυμπιακό στην Λεωφόρο για το Κύπελλο Ελλάδος.

Ο Άγγελος έφυγε επειδή τα αποδυτήρια "χαλάσανε", ο Σέρχιο ήρθε για να τα "φτιάξει"..

Ο Παναθηναϊκός είναι έτοιμος για μεγάλα πράγματα στην Ευρώπη και ο Κυράστας το 2001 παρουσιάζει μια αχτύπητη ομάδα εκτός συνόρων αλλά χτυπημένη εντός. Τόσο που στις αρχές Δεκέμβρη και ύστερα από μια εντός έδρας ήττα από τον Πάοκ παραιτείται και έρχεται ο Σέρχιο Μαρκαριάν να αναστήσει την ομάδα. Εκτός έδρας νίκη στον Ιωνικό με 0-2 και μια πορεία που σταματάει στην γκίνια της Βαρκελώνης και στον...Ευθυμιάδη.

Επόμενη σεζόν, επανάληψη του ίδιου σκηνικού. Φερνάντο Σάντος κάνει μια από τις πιο σκληρές προετοιμασίες, βγάζει off την ομάδα, αυτή δεν παίρνει αποτελέσματα, ο κόσμος φτάνει στα όρια του και στις 27 Οκτώβρη αναλαμβάνει ο...μάγος Σέρχιο. Νίκη με την ψυχή στο στόμα επί του Άρη στην άδεια Λεωφόρο (3-2) και τα stop τώρα έγραφαν Ντερλεϊ και...Ριζούπολη.

Οι προπονητές με καλό βιογραφικό, δεν φέρνουν πάντα την χαρά..

Μετά από 7 μαύρα χρόνια ο Σουμ βρίσκει τον τρόπο να φέρει εγχώριες επιτυχίες ξανά στην ομάδα υπερνικώντας όλα τα εμπόδια της κόκκινης παράγκας, αλλά την ερχόμενη σεζόν απολύεται επειδή...έχασε από την Αϊντχοφεν (ο μύθος λέει πως απλά δεν έβαζε τους παίκτες που ήθελε ο Ζάετς)! Τον διαδέχεται ο Σκάζνι, ο οποίος στο ντεμπούτο του φέρνει 0-0 με το Αιγάλεω στην Λεωφόρο στις 17 Οκτωβρίου, τον οποίο διαδέχεται ο Τότης Φυλακούρης με 5-1 επί της Καλαμαριάς στις 13 Φεβρουαρίου, τον...οποίο διαδέχεται ο Αλμπέρτο Μαλεζάνι νικώντας επτά μέρες μετά εκτός έδρας το Αιγάλεω (0-1).

Ήρθε, άρεσε αλλά έφυγε..

Σεπτέμβριος 2007 και ίσα που προλάβαμε να δούμε τον Σουηδό Χανς Μπάκε στον πάγκο μας, αφού μας άφησε νωρίς μιας και ποτέ δεν κατάλαβε σε ποιο Σύλλογο υπέγραψε. Τον αντικαθιστά ο Γιάσμικο Βέλιτς, ο οποίος στο ντεμπούτο του νικάει τον Πανιώνιο στην Νέα Σμύρνη με 0-1 και στις 19 Οκτώβρη ο Ισπανός Βίκτορ Μουνιόθ κερδίζει στο άδειο -λόγω τιμωρίας- ΟΑΚΑ την Χάποελ Τελ Αβίβ με 2-0.


Φτάνουμε στον Δεκέμβρη του 2009, όπου ο Χενκ Τεν Κάτε πληρώνει την ήττα στο Καραϊσκάκη και τα "κακά" αποδυτήρια και στην θέση του έρχεται ο Νίκος Νιόπλιας ο οποίος στο πρώτο του ματς κερδίζει με 0-1 τον Ηρακλή στην Θεσσαλονίκη και μας οδηγεί λίγους μήνες μετά στην επιτυχία της Ρώμης και στο νταμπλ.

Το "ηλεκτροσόκ" πέτυχε και η έτοιμη ομάδα του Τεν Κάτε, πήρε ψυχολογία με τους Νιόπλια-Βαζέχα. Αλλά μόνο για 6 μήνες..

Ο πρωταθλητισμός έπεσε βαρύς στον Νιόπλια όπου την επόμενη σεζόν έκανε γκέλες στο πρωτάθλημα, με αποτέλεσμα η ομάδα να χρειάζεται άμεσα ένα ξύπνημα. Γιάτσεκ Γκμοχ για...τιμή αλλά και ουσία αφού νικάει με ανατροπή στο ΟΑΚΑ 4-2 τον Ηρακλή στις 20 Νοεμβρίου και 4 μέρες μετά ο Πορτογάλος Ζεσουάλδο Φερέϊρα ντεμπουτάρει απέναντι στην Μπαρτσελόνα όπου και γνωρίζει μοιραία την ήττα με 0-3.

Ήρθε ορεξάτος, έφυγε κουρασμένος..

Τελευταία φορά που άλλαξε σκυτάλη, την σεζόν 12/13 όταν ο Φερέϊρα δεν απέδιδε με την ομάδα. Ήρθε για ακόμη μια φορά ο Ρότσα, όπου ξεκίνησε με νίκη 2-0 επί του Πάοκ στις 18 Νοεμβρίου, το πήγαινε καλά μέχρι που η ομάδα άρχισε ξανά να μην αποδίδει και ήρθε ο Ισπανός Φάμπρι που στην πρώτη του γεύση άφησε θετικό δείγμα με νίκη 2-1 επί του Πλατανιά αλλά είχε μπερδέψει τους στρατώνες με τα αποδυτήρια με αποτέλεσμα η ομάδα να τον διώχνει με τα αποτελέσματα της. Την σεζόν έκλεισε ο Γιάννης Βονόρτας, ο οποίος έφερε 0-0 με τον Πανιώνιο στο ΟΑΚΑ στην πρώτη του παρουσία στον πάγκο της ομάδας.


Η ιστορία συνεχίζεται και -πολλές φορές- επαναλαμβάνεται...